172. ಭುಂಯ್ ಕಾಂಪ್ತಾನಾ: भुंय् कांप्ताना

ಅದ್ಲ್ಯಾ ಹಪ್ತ್ಯಾಂತ್  ದೊನ್ಪರಾಂಚ್ಯಾ ವೆಳಾರ್ ಕಿತೆಂಗಿ ತಕ್ಲಿ ಘಂವುಲ್ಲೆ ಬರಿಂ ಜಾಲ್ಲಿ, ಹ್ಯಾ ಹಪ್ತ್ಯಾಂತ್ ಕದೆಲಾರ್ ಬಸೊನ್ ಕಾಮ್ ಕರುನ್ ಅಸ್ತಾನಾ  ಪಾಟ್ಲ್ಯಾನ್ ಕೋಣ್-ಗಿ ಕದೆಲ್  ಜೋರ್ ಹಾಲಯ್ತಾಲೊ ಕಂಯ್, ಇಲ್ಲೊ ವೇಳ್  ನಿಶ್ಬ್ಯಬ್ದ್  ಬಸೊನ್, ಜಾಂವ್ಕ್ ಪುರೊ ಕೋಣ್-ಗಿ ತಮಾಶೆ ಖಾತಿರ್  ಕದೆಲ್ ಹಾಲೊವ್ನ್ ಅಸಾ ಮ್ಹುಣ್  ಚಿಂತುನ್ ಕಾಮ್ ಕರ್ನ್ ಅಸ್ತಾನಾ ಕದೆಲ್ ಜೋರ್ ಹಾಲ್ತಲೆಂ ಅನಿಂ ಪಾಟಿಂ  ಘುಂವೊನ್ ಪಳಯ್ತಾ ಕೋಣೀ ದಿಸನಾತ್ಲೊ ಕಂಯ್ ಪೂಣ್ ಸಾತ್ವ್ಯಾ ಮಾಳೆಯೆರ್ ಅಸ್ಲೆ ಪುರಾ ಜಾಗೊ ಖಾಲಿ ಕರ್ನ್ ಸಕಯ್ಲ್ ಅಸೆಂಬ್ಲಿ ಪೊಯಿಂಟಾಕ್ ದಾಂವೊನ್ ಅಸ್ಲೆ ಕಂಯ್. ವ್ಹಯ್ ಇರಾನಾಂತ್ ಪಾಟಾಪಾಟ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ  ಭುಂಯ್-ಕಾಂಪ್ಣೆಚೊ ಪ್ರಭಾವ್  ಕತಾರಾಂತ್  ಜಾತಾನಾ ಮ್ಹಜ್ಯಾ  ಇಸ್ಟಾಚೊ ಹೊ ಅನುಭವ್.

ಮ್ಹಜೊ ಮೇನೆಜರ್ ಹರ್ಸೆಂಚಾ ಬರಿಂ ಜೇಂವ್ಕ್ ಗೆಲ್ಲೊ ತ್ಯಾ ದೀಸ್ ವೆಗ್ಗಿಂ ಅಯಿಲ್ಲೊ ಅನಿಂ  ಮ್ಹಜೆಲಾಗಿಂ ವಿಚಾರ್ತಾಲೊ, "ಆಜ್ ಭುಂಯ್-ಕಾಂಪ್ ಜಾಲ್ಯಾಗೀ?" ಹಾಂವೆ ಮ್ಹುಳೆಂ ವ್ಹಯ್ ಪೊರ್ಚ್ಯಾಕೀ ತಿಕ್ಕೆ ಬಲಿಸ್ಟ್ ರಿತಿರ್ ಜಾಲ್ಯಾ ಇರಾನಾಂತ್. ವ್ಹಯ್ ಜೇವ್ನ್ ಜಾವ್ನ್ ನಿದೆರ್ ಅಸ್ತಾನಾ  ಮಾಂಚೊ ಹಾಲ್ತಾಲೊ. ತಶೆಂ ಸದಾಂ ಚಾರ್ ವ್ಹರಾಂಕ್ ಪಾಂವ್ಚೊ ಗ್ರಾಹಿಕ್ ತ್ಯಾ ದೀಸ್ ತೀನ್ ವ್ಹರಾಂಕ್-ಚ್ ಅಫಿಸಾಕ್ ಪಾವುಲ್ಲೊ ತೊ. ಅಶೆಂ ವಿವಿಧ್ ರಿತಿಚೊ ಅನುಭವ್ ಹರ್ಯೆಕ್ಲ್ಯಾಚೊ ಜಾವ್ನ್ ಅಸೊಂಕ್ ಪುರೊ. ಥೊಡೆ ಅನುಭವ್ ಅಯ್ಕಾತಾನಾ ಅಮ್ಕಾಂ ಹಾಸೊಂಕ್ ಯೆತಾ ವ್ಹಯ್, ಪೂಣ್ ದೆವಾ ಶಿವಾಯ್ ಕೊಣಾಚಾನ್-ಚ್  ನಿಯಂತ್ರಣ್  ಕರುಂಕ್ ಜಾಯ್ನಾತ್ಲ್ಯಾ ಹ್ಯಾ ವಿಶಿಂ ಅಮ್ಕಾಂ ಉಲೊಂವ್ಕ್ ಮೊಸ್ತು ಭೈಂ ದಿಸ್ತಾ.  ಪೂಣ್ ಮಾಗ್ಯಾಂ ಅಮಿಂ ದೆವಾಲಾಗಿಂ  ಅಮ್ಕಾಂ ಅನಿಂ ಸರ್ವಾಂಕ್ ಸರ್ವ್ ರಿತಿನಿಂ ಸಾಂಬಾಳ್ ಮ್ಹುಣ್.
ವ್ಹಯ್ ಹ್ಯಾ ಮಹಿನ್ಯಾಚಾ ನೋವ್ ತಾರಿಕೆರ್ 6.2m , ಸೊಳಾ ತಾರಿಕೆರ್ 7.8 m, ಅನಿಂ ಹಟ್ರಾ ತಾರಿಕೆರ್ 5.2 m ಮಾಫಾರ್ ಭುಂಯ್ ಕಾಂಪ್ ಇರಾನಾಂತ್ ಜಾಲ್ಲಿ. ಪಯ್ಲ್ಯಾ ದೋನ್ ಭುಂಯ್ ಕಾಂಪ್ಣೆಚೊ ಪ್ರಭಾವ್ ಸೆಜಾರ್ಚ್ಯಾ ತಶೆಂಚ್ ಗಲ್ಪಾಚಾ ಚಡಾವತ್ ಗಾಂವಾನಿಂ ಜಾಲ್ಲೊ ಮಾತ್ರ್ ನ್ಹಂಯ್ ಅಮ್ಚ್ಯಾ ಭಾರತಾಕ್ ಸಯ್ತ್ ಹಾಚೊ ಪ್ರಭಾವ್ ಅಸ್ಲೊ. 2004 ಇಸ್ವೆಚಾ ದಶೆಂಬರ್ 26 ತಾರಿಕೆರ್  ಇಂಡೊನೇಶ್ಯಾಚಾ ದರ್ಯಾಂತ್ 9.3m ಭುಂಯ್-ಕಾಂಪ್ ಜಾವ್ನ್ ಸುನಾಮಿಕ್ ಜಾಯ್ತೊ ಲೋಕ್ ಬಲಿ ಜಾಲ್ಲೊ ಅನಿಂ ಸಗ್ಳೊ ಸಂಸಾರ್ ಕಂಗಾಳ್ ಜಾಲ್ಲೊ. ತಸಲ್ಯಾಚ್ ಮಾಫಾನ್ ತ್ಯಾಚ್ ಜಾಗ್ಯಾರ್ ಅನಿಂ ತಸೊಲೊಚ್ ಪ್ರಭಾವ್ ಅನಿಂ ಪರಿಣಾಮ್  2012 ಇಸ್ವೆಚಾ ಎಪ್ರಿಲಾಚಾ 11 ತಾರಿಕೆರ್ ಜಾಂವ್ಕ್ ಅಸ್ತಾಲೊ ಅನಿಂ ಅನ್ಯೇಕ್ ಸುನಾಮಿ ಯೇಂವ್ನ್ ಪಯ್ಲೆಂಚಾ ಬರಿಂಚ್ ನಾಸ್-ನಸ್ಟ್ ಜಾಂವ್ಕ್ ಅಸ್ತಾಲೊ ಮ್ಹುಣ್ ವಿಗ್ಯಾನಿನಿಂ ಬಹುಶ್ಯ್ ಉಚಾರುಲ್ಲೆಂ. ಹಿ ಜಾಗ್ವಣೆಚೆ ಬಹುಶ್ಯ್-ವಾಣಿ ಅಯ್ಕಾಲ್ಲೊ ಲೋಕ್ ಸಂಸಾರ್ ಭರ್ ಭಿಯಾನ್ ಕಂಗಾಲ್ ಜಾಲ್ಲೊ, ಅನಿಂ ಸಗ್ಳೆಂ ಮನ್ಶ್ಯಾ ಕುಳ್ ದೆವಾಲಾಗಿಂ ಬಚಾವ್ ಜಾಂವ್ಚಾಕ್ ಮಾಗೊನ್ ಅಸ್ಲೆಂ, ಹ್ಯಾ ವಿಶಿ ಫೇಸ್-ಬೂಕಾರ್ ಸಬಾರ್ ಮಾಗ್ಣಿ ತೆಸಾಂವಾ ಅಮಿಂ ವಾಚ್ಲಿಂ.  ದೆವಾಚಾ ಯೋಜಾನಾ ಫರ್ಮಾಣೆಂ ತ್ಯಾ ದೀಸ್ ಮ್ಹುಣ್ಜೆ 2012 ಇಸ್ವೆಚಾ ಎಪ್ರಿಲಾಚಾ 11 ತಾರಿಕೆರ್ 8.2m ಮಾಫಾರ್ ಇಂಡೊನೇಶ್ಯಾಚಾ ದರ್ಯಾಂತ್ ಭುಂಯ್-ಕಾಂಪ್ಲಿ ಅನಿಂ ದೆವಾನ್ ಪಯ್ಲೆಂ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ಸುನಾಮಿ ತಸಲ್ಯಾ ಅನಾಹುತಾಂತ್ಲೆ ಅಪ್ಲ್ಯಾ ಪರ್ಜೆಕ್ ರಾಕ್ಲೆ. ಹರ್ಸಿಲ್ಲೆ ಜಾಂವ್ ದೆವಾಚೆ ನಾಂವ್.

ಅಶೆಂ ಅಸ್ತಾ ಅಮಿಂ ಏಕ್ ವಿಶೇಯ್ ಗಮನಾಂತ್ ದವರುಂ ಕ್ ಜಾಯ್ ಕೀ, ದೆವಾಚೆ ಹುಕ್ಮೆ ಶಿವಾಯ್ ಕುಸ್ಕೊಟ್ ಕಾಡಿ ಸಮೇತ್ ಹಾಲಾನಾ, ತಶೆಂಚ್ ತಾಚೆ ಶಿವಾಯ್ ದುಸ್ರೆಂ ಕೊಣಾಕ್-ಚ್ ಅಸಲ್ಯೊ ಸಂಗ್ತಿ ನಿಯಂತ್ರಣ್ ಕರುಂಕ್ ಜಾಯ್ನಾಂತ್. 2012 ಇಸ್ವೆಚಾ ಎಪ್ರಿಲಾಚಾ 11 ತಾರಿಕೆರ್  ಜಾಂವ್ಕ್ ಅಸ್ಚ್ಯಾ ಸುನಾಮಿಂತ್ಲೊ ರಾಕುಲ್ಲೊ ದೇವ್ ಸದಾಂ ಅಮ್ಕಾಂ ರಾಕೊಂದಿ ಹ್ಯಾ ಖಾತಿರ್ ಹರ್ಯೇಕಾ ದಿಸಾ ಅಮಿಂ ತಾಚೆಲಾಗಿಂ ಮಾಗ್ಯಾಂ, ಸರ್ವ್ ವಿಘ್ನಾಂ ಅನ್ವಾರಾಂತ್ಲೆ ಅಮ್ಕಾಂ ರಾಕ್ ಅನಿಂ ಸಾಂಬಳ್ ಮ್ಹುಣ್.

ಭುಂಯ್-ಕಾಂಪ್ಣಿ ಜಾತಾನಾ ಕಿತೆಂ ಚತ್ರಾಯ್ ಘೆಜೆ ಮ್ಹುಣ್ ಜಾಣಾರಿ ಹ್ಯಾ ಪರಿಂ ಸಾಂಗ್ತಾತ್.
1. ಜರ್ ತರ್ ತುಂ ಬಿಲ್ಡಿಂಗಾಚ್ಯಾ ಭಿತರ್ ಅಸಾಯ್ ತರ್, ಭಾಯ್ರ್ ಭಿತರ್ ದಾವೊಂಕ್ ನಜೊ ಕಂಯ್.
2. ಭುಂಯ್-ಕಾಂಪ್ಣೆ ವರ್ವಿಂ ದರ್ಣಿಕ್ ಅಪ್ಟೊಂಚಾ ಪಯ್ಲೆಂ, ದಿಂಬ್ಯೆ ರುಪಿ ಹಾತ್ ದರ್ಣಿಕ್ ದೀವ್ನ್ ಬಾಗ್ವೊನ್ ರಾವಾಜೆ ಕಂಯ್.
3. ವಯ್ರ್ ಅಸ್ಚೆ ಬಿಲ್ಡಿಂಗ್ ಮಾತ್ಯಾಕ್ ವಾ ಅಂಗಾಕ್ ಪಡನಾತ್ಲೆ ಬರಿ ಮೆಜಾ ಪಂದಾಂಕ್ ರಾವೊಂಕ್ ಪ್ರಯತ್ನ್ ಕರಿಜೆ ಕಂಯ್.
4. ಮೆಜಾ ಸಮೇತ್ ಸಕ್ಲಾ ಪಡ್ಚೊ ಸಂದರ್ಭ್ ಯೇತ್ ತರ್ ಮೆಜಾಕ್ ಗಟ್ಟ್ ದರ್ನ್ ಕಾಣ್ಗೆಜೆ ಕಂಯ್.
5. ಲಿಪ್ಟ್ ವಾಪಾರುಂಕ್ ನ್ಹಜೊ ಕಂಯ್.
6. ಭಾಯ್ರ್ ಅಸಾಯ್ ತರ್ ಭಾಯ್ರ್ಚ್ ರಾವಾಜೆ ಕಂಯ್.
7. ವಾಹಾನಾರ್ ಅಸಾಯ್ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ವಾಹಾನ್ ರಾವೊಯ್.

ಇತ್ಲ್ಯೊ ಚತ್ರಾಯ್ ಜಾಣಾರಿ ಸಾಂಗ್ತಾತ್ ವಾ ಅಮಿಂ ಇಸ್ಕೊಲಾಂತ್ ವಾಚ್ಲಾ ತರೀ, ಕಿತ್ಲ್ಯಾ ಮಟ್ಟಾಕ್ ಪ್ರಾಕ್ಟಿಕಲ್ ಜಾವ್ನ್ ಸಾಧ್ಯ್ ಮ್ಹುಣ್ ಸಾಂಗೊಂಕ್ ಕಸ್ಟ್, ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಮುಳ್ಯಾರ್ ಅಮಿಂ ಕಿತೆಂಯ್ ಕಸ್ಟ್ ಯೆತಾನಾ ಪಯ್ಲೆ ಪಳೊಂವ್ಚೆ ದಾಂವೊಂಕ್.  ವಾ ವಡ್ಲೆ ಬಿಲ್ಡಿಂಗ್ ಮಾತ್ಯಾಕ್ ಪಡ್ತಾನಾ ಮೇಜ್ ಅಮ್ಕಾಂ ಸಾಂಬಳಿತ್ ಗೀ? ಹ್ಯಾ ವಿಶಿ ತುಮ್ಕಾಂ ಕಿತೆಂಯ್ ಜಾಗ್ರುತ್ಕಾಯ್ ವಾ ಕಳಿತ್ ಅಸ್ಲ್ಯೊ ಸಂಗ್ತಿ ಸಾಂಗಾಜೆ ಮ್ಹುಣ್ ಭೊಗ್ತಾ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ದಯಾಕರುನ್ ಬರಯಾತ್ ಖಂಡಿತ್ ತ್ಯೊ ಉಪ್ಕಾರಾಕ್ ಪಡ್ತಾಲ್ಯೊ.

** ವಿವೇಕ್ ಮೊಂತೇರೊ, ಕೆಲರಾಯ್, ಕತಾರ್.

अद्ल्या हप्त्यांत्  दॊन्परांच्या वॆळार् कितॆंगि तक्लि घंवुल्लॆ बरिं जाल्लि, ह्या हप्त्यांत् कदॆलार् बसॊन् काम् करुन् अस्ताना  पाट्ल्यान् कोण्-गि कदॆल्  जोर् हालय्तालॊ कंय्, इल्लॊ वेळ्  निश्ब्यब्द्  बसॊन्, जांव्क् पुरॊ कोण्-गि तमाशॆ खातिर्  कदॆल् हालॊव्न् असा म्हुण्  चिंतुन् काम् कर्न् अस्ताना कदॆल् जोर् हाल्तलॆं अनिं पाटिं  घुंवॊन् पळय्ता कोणी दिसनात्लॊ कंय् पूण् सात्व्या माळॆयॆर् अस्लॆ पुरा जागॊ खालि कर्न् सकय्ल् असॆंब्लि पॊयिंटाक् दांवॊन् अस्लॆ कंय्. व्हय् इरानांत् पाटापाट् जाल्ल्या  भुंय्-कांप्णॆचॊ प्रभाव्  कतारांत्  जाताना म्हज्या  इस्टाचॊ हॊ अनुभव्.

म्हजॊ मेनॆजर् हर्सॆंचा बरिं जेंव्क् गॆल्लॊ त्या दीस् वॆग्गिं अयिल्लॊ अनिं  म्हजॆलागिं विचार्तालॊ, "आज् भुंय्-कांप् जाल्यागी?" हांवॆ म्हुळॆं व्हय् पॊर्च्याकी तिक्कॆ बलिस्ट् रितिर् जाल्या इरानांत्. व्हय् जेव्न् जाव्न् निदॆर् अस्ताना  मांचॊ हाल्तालॊ. तशॆं सदां चार् व्हरांक् पांव्चॊ ग्राहिक् त्या दीस् तीन् व्हरांक्-च् अफिसाक् पावुल्लॊ तॊ. अशॆं विविध् रितिचॊ अनुभव् हर्यॆक्ल्याचॊ जाव्न् असॊंक् पुरॊ. थॊडॆ अनुभव् अय्काताना अम्कां हासॊंक् यॆता व्हय्, पूण् दॆवा शिवाय् कॊणाचान्-च्  नियंत्रण्  करुंक् जाय्नात्ल्या ह्या विशिं अम्कां उलॊंव्क् मॊस्तु भैं दिस्ता.  पूण् माग्यां अमिं दॆवालागिं  अम्कां अनिं सर्वांक् सर्व् रितिनिं सांबाळ् म्हुण्.

व्हय् ह्या महिन्याचा नोव् तारिकॆर् 6.2m , सॊळा तारिकॆर् 7.8 m, अनिं हट्रा तारिकॆर् 5.2 m माफार् भुंय् कांप् इरानांत् जाल्लि. पय्ल्या दोन् भुंय् कांप्णॆचॊ प्रभाव् सॆजार्च्या तशॆंच् गल्पाचा चडावत् गांवानिं जाल्लॊ मात्र् न्हंय् अम्च्या भारताक् सय्त् हाचॊ प्रभाव् अस्लॊ. 2004 इस्वॆचा दशॆंबर् 26 तारिकॆर्  इंडॊनेश्याचा दर्यांत् 9.3m भुंय्-कांप् जाव्न् सुनामिक् जाय्तॊ लोक् बलि जाल्लॊ अनिं सग्ळॊ संसार् कंगाळ् जाल्लॊ. तसल्याच् माफान् त्याच् जाग्यार् अनिं तसॊलॊच् प्रभाव् अनिं परिणाम्  2012 इस्वॆचा ऎप्रिलाचा 11 तारिकॆर् जांव्क् अस्तालॊ अनिं अन्येक् सुनामि येंव्न् पय्लॆंचा बरिंच् नास्-नस्ट् जांव्क् अस्तालॊ म्हुण् विग्यानिनिं बहुश्य् उचारुल्लॆं. हि जाग्वणॆचॆ बहुश्य्-वाणि अय्काल्लॊ लोक् संसार् भर् भियान् कंगाल् जाल्लॊ, अनिं सग्ळॆं मन्श्या कुळ् दॆवालागिं बचाव् जांव्चाक् मागॊन् अस्लॆं, ह्या विशि फेस्-बूकार् सबार् माग्णि तॆसांवा अमिं वाच्लिं.  दॆवाचा योजाना फर्माणॆं त्या दीस् म्हुण्जॆ 2012 इस्वॆचा ऎप्रिलाचा 11 तारिकॆर् 8.2m माफार् इंडॊनेश्याचा दर्यांत् भुंय्-कांप्लि अनिं दॆवान् पय्लॆं जाल्ल्या सुनामि तसल्या अनाहुतांत्लॆ अप्ल्या पर्जॆक् राक्लॆ. हर्सिल्लॆ जांव् दॆवाचॆ नांव्.

अशॆं अस्ता अमिं एक् विशेय् गमनांत् दवरुं क् जाय् की, दॆवाचॆ हुक्मॆ शिवाय् कुस्कॊट् काडि समेत् हालाना, तशॆंच् ताचॆ शिवाय् दुस्रॆं कॊणाक्-च् असल्यॊ संग्ति नियंत्रण् करुंक् जाय्नांत्. 2012 इस्वॆचा ऎप्रिलाचा 11 तारिकॆर्  जांव्क् अस्च्या सुनामिंत्लॊ राकुल्लॊ देव् सदां अम्कां राकॊंदि ह्या खातिर् हर्येका दिसा अमिं ताचॆलागिं माग्यां, सर्व् विघ्नां अन्वारांत्लॆ अम्कां राक् अनिं सांबळ् म्हुण्.

भुंय्-कांप्णि जाताना कितॆं चत्राय् घॆजॆ म्हुण् जाणारि ह्या परिं सांग्तात्.

1. जर् तर् तुं बिल्डिंगाच्या भितर् असाय् तर्, भाय्र् भितर् दावॊंक् नजॊ कंय्.
2. भुंय्-कांप्णॆ वर्विं दर्णिक् अप्टॊंचा पय्लॆं, दिंब्यॆ रुपि हात् दर्णिक् दीव्न् बाग्वॊन् रावाजॆ कंय्.
3. वय्र् अस्चॆ बिल्डिंग् मात्याक् वा अंगाक् पडनात्लॆ बरि मॆजा पंदांक् रावॊंक् प्रयत्न् करिजॆ कंय्.
4. मॆजा समेत् सक्ला पड्चॊ संदर्भ् येत् तर् मॆजाक् गट्ट् दर्न् काण्गॆजॆ कंय्.
5. लिप्ट् वापारुंक् न्हजॊ कंय्.
6. भाय्र् असाय् तर् भाय्र्च् रावाजॆ कंय्.
7. वाहानार् असाय् जाल्यार् वाहान् रावॊय्.

इत्ल्यॊ चत्राय् जाणारि सांग्तात् वा अमिं इस्कॊलांत् वाच्ला तरी, कित्ल्या मट्टाक् प्राक्टिकल् जाव्न् साध्य् म्हुण् सांगॊंक् कस्ट्, कित्याक् मुळ्यार् अमिं कितॆंय् कस्ट् यॆताना पय्लॆ पळॊंव्चॆ दांवॊंक्.  वा वड्लॆ बिल्डिंग् मात्याक् पड्ताना मेज् अम्कां सांबळित् गी? ह्या विशि तुम्कां कितॆंय् जाग्रुत्काय् वा कळित् अस्ल्यॊ संग्ति सांगाजॆ म्हुण् भॊग्ता जाल्यार् दयाकरुन् बरयात् खंडित् त्यॊ उप्काराक् पड्ताल्यॊ.

** विवेक् मॊंतेरॊ, कॆलराय्, कतार्.

 


No comments

Powered by Blogger.